Nghi lễ cất nóc nhà thờ họ – Nét đẹp tâm linh của người Việt

Lễ cất nóc nhà thờ họ là một trong những nghi lễ tâm linh quan trọng trong văn hóa người Việt. Đây là nghi thức thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên, đồng thời cầu mong cho gia đình được bình an, may mắn, tài lộc. Nghi lễ thường được tổ chức trọng thể và trang nghiêm, thu hút sự tham gia của đông đảo con cháu trong dòng họ. 

1. Ý nghĩa của lễ cất nóc nhà thờ họ

• Thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên: Nhà thờ họ là nơi thờ cúng chung của dòng họ, là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, truyền thống tốt đẹp của gia đình. Lễ cất nóc là dịp để con cháu trong dòng họ tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên, những người đã có công gây dựng và gìn giữ truyền thống của gia đình.
• Cầu mong bình an, may mắn cho gia đình: Lễ cất nóc cũng là dịp để con cháu trong dòng họ cầu mong cho gia đình được bình an, may mắn, tài lộc. Nghi lễ được tổ chức với mong muốn thần linh phù hộ cho gia đình luôn được an khang, thịnh vượng.
• Gắn kết tình cảm trong dòng họ: Lễ cất nóc là dịp để con cháu trong dòng họ quây quần bên nhau, cùng nhau chia sẻ niềm vui và vun đắp tình cảm gia đình. Nghi lễ góp phần gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong dòng họ, tạo nên sự đoàn kết và hòa thuận.

*** Xem thêm: Nhà thờ họ có mấy bát hương

2. Quy trình chuẩn bị cho nghi lễ cất nóc nhà thờ họ

• Chọn ngày lành tháng tốt: Việc chọn ngày lành tháng tốt rất quan trọng trong văn hóa người Việt. Thường gia đình sẽ nhờ thầy phong thủy hoặc các bậc trưởng lão có kinh nghiệm chọn ngày giờ đẹp để tiến hành lễ cất nóc.

• Chuẩn bị lễ vật: Lễ vật trong nghi lễ cất nóc thường bao gồm mâm cơm cúng, hương, hoa, quả, rượu, gà, xôi, và các loại bánh trái. Mỗi lễ vật đều có ý nghĩa riêng và phải được chuẩn bị kỹ lưỡng.

• Trang trí công trình: Công trình được dọn dẹp sạch sẽ, trang trí hoa tươi, cờ phướn để tạo không khí trang nghiêm và long trọng. Một số gia đình còn chuẩn bị bàn thờ tạm thời ngay tại công trình để tiến hành nghi lễ.

3. Tiến hành nghi lễ cất nóc nhà thờ họ

• Dâng lễ cúng: Gia chủ cùng các thành viên trong dòng họ sẽ dâng lễ cúng lên bàn thờ tổ tiên. Người đứng đầu gia tộc (thường là trưởng họ hoặc người lớn tuổi nhất) sẽ thực hiện các nghi thức chính như thắp hương, khấn vái.

• Khấn vái: Người chủ lễ đọc bài khấn cúng, xin phép tổ tiên cho phép cất nóc nhà thờ và cầu mong sự bình an, thuận lợi trong quá trình hoàn thiện công trình. Bài khấn thường bao gồm lời cảm ơn tổ tiên, trình bày lý do và ý nghĩa của nghi lễ, cùng những lời cầu chúc tốt đẹp cho gia tộc.

• Đặt nóc: Sau khi hoàn thành nghi thức cúng bái, thợ xây sẽ tiến hành đặt viên gạch hoặc tấm ngói cuối cùng lên nóc nhà. Đây là bước quan trọng nhất trong nghi lễ, đánh dấu sự hoàn thiện của phần thô công trình. Gia chủ có thể tự tay đặt viên ngói đầu tiên để mang lại may mắn.

• Lễ tạ: Sau khi đặt nóc, gia chủ sẽ làm lễ tạ, tạ ơn tổ tiên và các thần linh đã phù hộ cho công trình diễn ra thuận lợi. Lễ tạ thường bao gồm việc thắp hương, khấn vái và chia sẻ lễ vật với mọi người tham dự.

*** Xem thêm: Những điều cần biết về quy ước nhà thờ họ

4. Kết thúc nghi lễ cất nóc nhà thờ họ

• Gặp gỡ, giao lưu: Đây cũng là dịp để các thành viên trong dòng họ gặp gỡ, giao lưu và gắn kết tình cảm. Các bậc cao niên trong họ sẽ có dịp chia sẻ về lịch sử, truyền thống của dòng họ, những câu chuyện về tổ tiên và những kỷ niệm đáng nhớ.

• Tiệc ừng: Sau khi nghi lễ cất nóc hoàn thành, gia đình thường tổ chức một bữa tiệc nhỏ để cảm ơn những người đã tham gia và giúp đỡ trong quá trình xây dựng. Tiệc mừng có thể diễn ra ngay tại công trình hoặc tại nhà của gia chủ, tạo không khí vui vẻ và ấm cúng.

Nghi lễ cất nóc nhà thờ họ không chỉ là một nghi thức truyền thống mà còn là dịp để con cháu tỏ lòng thành kính với tổ tiên, cầu mong sự bình an và may mắn cho gia đình. Việc tổ chức nghi lễ này một cách trang trọng, đúng quy trình sẽ góp phần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

Công ty Kiến trúc – Nội thất Vietnamarch

Địa chỉ: Số 61 Nguyễn Xiển, Thanh Xuân, Hà Nội

Tel: 024.6681.2328 – Hotline: 0918.248.297 (24/7)

Lịch làm việc: 8h30 – 17h30 từ T2 – T6, 8h30 – 12h30 T7

Website: vietnamarch.com.vn

Email: vietnamarch.ltd@gmail.com